Süpernümerer diş - Artı diş - Hiperdonti

Diş dizisinde olması gereğinden fazla diş bulunması olgusudur. En sık görülen örneği mesiodens olarak nitelenir. Ailesel ya da bireysel (izole) oral anomalilerdendir. Tek ya da çok sayıda artı diş, çenenin bir yarısında ya da bilateral, sürmüş ya da gömük olarak saptanırlar. Odontomalar ile artı dişler arasındaki benzerlikler yadsınamaz. Odontogenezis sırasında, dental lamina iki dala ayrılır. Dallardan birinin ucunda süt dişi, öteki ucunda sürekli diş germi oluşur. Dental laminadan iki yerine üç dallanma meydana gelir ve üç adet diş germi ortaya çıkarsa, üçüncü germden oluşan dişe "süpernümerer diş (artı diş)" adı verilir. Başka bir görüşe göre, odontogen epitel kalıntılarından yeni diş germ(ler)i oluşabilmektedir.

Artı dişler normal ya da bozuk yapıda olabilirler, kimileri gömük kalabilir. Süpernümererlik üstçenenin ön bölgesi ile 3. molar distalinde görece sıktır ve sürekli dişleri ilgilendirir. Unilateral ya da bilateraldir. Bir ya da daha fazla süpernümerer diş oluşabilir. Üstçene orta kesici dişler arasında görülen "mesiodens" ve üstçene 4. molarlar en tipik örneklerdir.

Süpernümerer diş varlığı bazı ailelerde otosomal dominant geçiş gösterirken, olguların bir bölümü sendroma-özgü bulgu olarak saptanmaktadır. Cleidocranial dysplasia hastalarında çok sayıda, Gardner sendromunda ise daha az sayıda süpernümerer dişlere rastlanır. Süpernümerer dişlerin varlığı Gardner sendromunun erken tanısında önemli bir klinik bulgudur; bu hastalarda kanserleşme eğilimi bulunan kolon polipleri (Bussey-Gardner polipozisi) oluşur; sendromun erken tanısı bu poliplerin kanserleşmeden önce kontrol altına alınabilmesi açısından önemlidir.

Sendroma-özgü hiperdonti olguları için olgulara örnekler:

Hipo-hiperdonti olgularında artı diş bulgusunun yanı sıra hipodonti bulgusu da vardır.