Bu kutlu gecede başlayan Kıbrıs Barış Harekatı' nın yıldönümü kutlu olsun!..

 1974 Kıbrıs Barış Harekatı Kronolojisi...

15 Temmuz: Kıbrıs'ta, Yunanistan'a bağlı subayların yönetimindeki Ulusal Muhafız Gücü Kuvvetleri, bir hükümet darbesi yaparak yönetime el koydu. Lefkoşe Rum Radyosu'ndan yaptıkları yayında, Cumhurbaşkanı Makarios'un öldürüldüğünü iddia eden darbeciler, bir 'Ulusal Kurtuluş Hükümeti' kurulduğunu belirterek, eski ENOSİS'cilerden Nikos Sampson'un Cumhurbaşkanı sıfatıyla and içtiğini ve Kıbrıs'ta bir 'Yunan Cumhuriyeti' ilan edildiğini açıkladılar.
 16 Temmuz: ABD ve İngiltere, Türkiye'den Kıbrıs'a karışmamasını istediler. Moskova, darbeyi faşist diye niteledi. Amerikan 6. Filo'suna Kıbrıs'a hareket emri verildi.
 -Başbakan Ecevit'in çağrısı üzerine siyasi parti liderleri bir toplantı yaptı. Demirel: "Oldu bittiye kalkanlar hüsrana uğrar." dedi. Kıbrıs Türk Bayrak Radyosu, Kıbrıs'taki Yunan Alayı'nın darbeye katıldığını bildirdi.
 -Kıbrıs'ta garantör devletlerden olan İngiltere'nin Dışişleri Bakanı Callaghan: "Ankara ve Atina soğukkanlı olmalıdır." dedi.
-Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios'un ölmediği anlaşıldı. Makarios'un 10 gün önce, Yunanistan'daki cuntacı subaylara yazdığı mektup açıklandı. Bu mektupta Makarios, 10.000 kişilik Rum muhafız Gücü'nün başındaki 650 subayın Yunanistan'a geri çağrılmasını istiyordu.
 -Başbakan Ecevit: "Türk yönetimi Kıbrıs'ta yegane meşru yönetim sayılmalıdır." dedi.
17 Temmuz: Başbakan Ecevit İngiltere Başbakanı Halord Wilson'la Londra'da görüştü. Gazetecilere, "Yunan Hükümetini, olayların tahrikçisi ve sorumlusu sayıyoruz. Yapacağımız görüşmelerin Kıbrıs'ta barış ve istikrarın sağlanmasına katkıda bulunacağını umarım." dedi.
 -Türk Donanması Ege ve Akdeniz'e açıldı. Donanma sürekli devriye geziyor. Bazı zırhlı birlikler Mersin Limanı'na geldi. ATAŞ Rafinerisi ansızın revizyona girerek petrol üretimini düşürdü.
 -90 ülkenin üye olduğu Ulusal Hür Sendikalar Konfederasyonu darbeyi şiddetle kınadı.
-Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi Kıbrıs ile ilgili olarak toplandı. Güvenlik Konseyi'nin Türk temsilcisi Osman Olcay: "BM Kıbrıs'ta tek meşru merci olarak Türk yönetimini kabul etmelidir." dedi. Sekiz ülke Türkiye'nin yanında yer alarak, Atina'nın Kıbrıs'tan elini çekmesini istedi.
 -Yunanistan'da darbeye muhalif olan 22 general emekliye sevk edildi.
 -İngiltere, Kıbrıs'a müdahaleye taraftar olmadığını belirterek, 'Garantör' devlet olarak Türkiye'yi yalnız bıraktı.
 -Ecevit, Ankara'daki Amerikan Büyükelçisi ile görüştü. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Kıbrıs konusunda kararsız olduğu açıklandı.
-Yunanistan'ın Ankara Büyükelçisi, Dışişleri Bakan Vekili Hasan Işık'a Yunanistan'ın Kıbrıs'taki olaylarla ilgisi olmadığını bildirdi.
 18 Temmuz: TBMM gizli bir toplantı yaptı.
-Kıbrıs'ta darbecilerin Cumhurbaşkanı olarak seçtiklerini belirttikleri eski ENOSİS'ci Nikos Sampson: "Türkiye'nin müdahalesine hiçbir sebep yoktur." dedi.
 -Ecevit, ABD dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco ile görüştü. Ecevit'in önerilerini alan Sisco Atina'ya gitti. Ecevit: "Zaman çok önemli hale gelmiştir. Saatler geçtikçe Kıbrıs'ta Yunan varlığı artmaktadır." dedi.
 -Yunanistan'dan 5 uçak dolusu asker ve silah Lefkoşe'ye geldi. Darbeciler Lefkoşe'de Türkleri ve Rumları ayıran 'Yeşil Hat'ta mevzilenmeye başladı. Yunanistan ordusu alarm durumuna geçti.
 -New York'a gelen Makarios: "BM Ada'ya silahla müdahalede bulunmalıdır." dedi. Sovyetler Birliği, BM'nin müdahalesini istedi.
 -Demirel: "Bu davada milletçe bölünmez bir bütünüz." dedi.
 19 Temmuz: Bakanlar Kurulu toplandı.
 -Ankara'da ki yabancı ülke temsilcilerinin Türk Hükümeti ile temasları yoğunlaşarak devam etti.
-NATO'daki Yunan delegesi, Kıbrıs'taki 6590 Yunan subayının geri çağrılacağını açıkladı, daha sonra bu sözünden caydı ve değiştirme yapılabileceğini bildirdi. NATO'daki Türk delegesi Yunanistan'ın bu teklifini reddetti.
 -Ecevit, BM Genel Sekreteri Waldheim'a gönderdiği mesajda: "Ada'da tek meşru yönetim Türk idaresidir." dedi ve BM'de darbecilerin temsil edilmesini reddetti.
 -ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Joseph Sisco, Atina'dan Ankara'ya geldi ve yeniden Ecevit ile görüştü. Sisco'nun getirdiği Yunan teklifleri reddedildi.
 -Kıbrıs Türk toplumu lideri ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Rauf Denktaş: "Bütün ümidim Türkiye'nin buraya gelmesidir. Türkiye muhakkak müdahale hakkını kullanmalıdır." dedi.
 -Yunan askeri değiştirme birliği Kıbrıs'a çıktı.
-Ecevit, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco ile İngiliz Başbakanı Wilson'un Kıbrıs'a müdahale yapılmaması için ısrarlı teminat isteklerini kabul etmedi.
 -ABD, olası müdahaleyi önlemek için girişimlerini yoğunlaştırdı. Ecevit, ABD Dışişleri Bakanı Kissenger'in gönderdiği mektuba verdiği cevapta: "Tarih tekerrür eder, hatalar tekerrür etmez. Türkiye 10 yıl önce işlediği hatayı bu defa işlemeyecek ve çıkarmayı yapacaktır." dedi.
 20 Temmuz: 'AYŞE TATİLE ÇIKTI': Türkiye, Kıbrıs için 5 gündür sürdürdüğü yoğun diplomatik temaslardan bir sonuç alamayınca, bu parola ile 'Kıbrıs Barış Harekatı'na başladı. Günün erken saatlerinde, Türk Ordusunun Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Kıbrıs'a havadan indirdirme ve denizden çıkarma yapmaya başladı.
 Bu karar, İngiltere ve Yunanistan Büyükelçilerine bildirildiği gibi Ankara'da bulunan ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco'ya da iletildi. Ecevit, Ankara'da gazetecilere verdiği demeçte: "Biz aslında savaş değil, barış için ve yalnız Türklere değil, Rumlara da barış götürmek için adaya gidiyoruz. Bu karara, bütün diplomatik, politik yolları denedikten sonra, mecbur kalarak vardık." dedi.
 21 Temmuz: Kıbrıs'ta havada ve karada savaş başladı. Türk uçakları, Kıbrıs'a çıkarma yapmak isteyen ve savaş gemileriyle korunan büyük bir Yunan konvoyuna ateş açtı. Türk ve Yunan donanmaları Kıbrıs sularında fiilen çarpıştı. Adadaki Türk Alayına saldıran Yunan Alayı püskürtüldü. Kıbrıs'ın kuzey sahillerine ve özellikle Girne Limanı'na yapılan Türk çıkartması sürdü.
 -Türk paraşütçüleri Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşe'nin Türk kesimine indi. Rumlar, bazı köylerdeki sivil Türkleri öldürmeye başladı.
 -ABD Dışişleri Bakanı Kissenger, ateşkes konusunda Ecevit ile iki defa telefonla görüştü. BM Güvenlik Konseyi ateşkes çağrısında bulundu.
 -Türk Ordusunun indirme ve çıkarmada gösterdiği başarı Türkiye'de bayram sevinci yarattı. Bütün şehirlerde Hükümete ve Orduya destek mitingleri yapıldı. Pakistan, Afganistan ve İran yardım sözü verdi. Acil olarak toplanan TBMM, Hükümete genel savaş açma yetkisi verdi. 14 ilde sıkıyönetim ilan edildi ve geceleri karartma yapılmaya başlandı.
  -Başbakan Bülent Ecevit, düzenlediği basın toplantısında 200'e yakın yerli ve yabancı gazeteciye demeç verdi. İngiliz BBC Radyosu: "Ecevit davasını açık ve berrak olarak kuvvetle savundu, Gizikis ise pek yavandı." şeklinde yorum yaptı.
 -Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, Ecevit Hükümeti'nin tutumunu kutladı.
-Yeşilköy ile birlikte bütün havaalanları kapatıldı. Türkiye üzerinden uçakların geçmesi yasaklandı. Bütün sivil uçaklar ve gemiler Türk Ordusu emrine verildi.
 -Yunanistan seferberlik ilan etti.
 -ABD Başkanı Nixon, Atina'ya gönderdiği mesajda, çatışmanın karşısında olduğunu bildirdi. BM Genel Sekreteri Waldheim, ikinci kez ateşkes çağrısında bulundu.
 22 Temmuz: Kıbrıs Barış Harekatı, Birleşmiş Milletlerin ateşkes çağrısına uyularak sona erdi.
23 Temmuz: Kıbrıs'ta, Rum darbecilerin Cumhurbaşkanı ilan ettikleri Nikos Sampson istifa etti. Türk ordusunca esir alınan 700'den fazla Yunan askeri Mersin'e getirildi. Cumhurbaşkanlığı'na Klerides seçildi.
24 Temmuz: Yunanistan'da Karamanlis Hükümeti kuruldu. Siyasal af ilan edildi. Washington Post gazetesi, 'CIA, Makarios'u devirdi, Kissenger de Sampson'u destekledi' diye yazdı.
 25 Temmuz: Başbakan Ecevit: "Türk-Yunan işbirliği, şimdi Kurtuluş Savaşı sonrasındaki kadar zorunludur." dedi. Kıbrıs için ateşkes görüşmeleri Cenevre'de başladı.
27 Temmuz:Kıbrıs'taki 'Yabancı' kuvvetlerin geri çekilmesine ilişkin hükmün Türkiye tarafından kesinlikle reddedilmesi üzerine görüşmeler kesildi.
 28 Temmuz: Cenevre'deki görüşmeler yeniden başladı
 30 Temmuz: Cenevre Antlaşması imzalandı. Antlaşmada müdahale hakkı tekrar belirtildi.
 1 Ağustos: ABD Temsilciler Meclisi'nde, Türkiye'ye yapılan ABD yardımının kesilmesi yönünde karar alındı.
3 Ağustos: Yunanistan, Cenevre'de ikinci barış konferansına katılmak için, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ateşkes antlaşmasından önceki sınırlara çekilmesini istedi. Türkiye kabul etmedi.
 5 Ağustos: Girne Limanı'nın batısındaki Rumlar, denizden ve havadan takviye alarak Türk Askerine gece yarısı saldırdı. Çarpışmalar sabaha kadar sürdü.
 9 Ağustos: 2. Cenevre Konferansı'ndaki Türk tezinin, coğrafi temele dayalı federasyon olduğu açıklandı. Buna göre 'Birleşik Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuzeyi, Kıbrıslı Türklerin otonom (muhtar) bölgesi olacak ve Rum yönetimi ile arasındaki sınır, Erenköy, Lefke, Lefkoşe ve Magosa'nın güneyinden geçecek.
 11 Ağustos: Yunanistan ve İngiltere Cenevre'deki toplantıda Türk tezini görüşmeyi kabul etti. Atina'da toplanan 'Savaş Konseyi' Cenevre ve Kıbrıs konularını görüştü.
 -Başbakan Bülent Ecevit, Ankara'da Genelkurmay Başkanı Org. Semih Sancar ve yüksek rütbeli subaylarla toplantı yaptı, ABD Dışişleri Bakanı Kissenger ile telefonla görüşerek son durumla ilgili olarak İngiltere'nin bazı davranışlarını kınadı. İngiltere, Kıbrıs'taki üslerinde bulunan uçaklarını çekmekten vazgeçti. Adaya maaş ile çalıştırdığı Nepalli 'Gurka' askerlerini yolladı. Akrokiri Üssü'nden ayrılan İngiliz komando birliği de Ada'ya döndü.
 13 Ağustos: Yunanlılar Meriç nehri kıyılarına siper kazıp mayın döşemeye başladılar.
 14 Ağustos: Türkiye'nin istekleri Yunanistan ve İngiltere tarafından kabul edilmeyince, 2. Kıbrıs Barış Harekatı başladı.
-Coğrafi temele dayalı iki otonom (muhtar) yönetimden oluşan federatif devlet şeklindeki tezimizi kabul ettiğini açıklayan Amerika, Türkiye'nin BM'in aldığı ateşkes kararına uymasını istedi.
 15 Ağustos: Türk Silahlı Kuvvetleri Magosa'yı aldı. Lefke ve Lefkoşe Ordumuz tarafından kuşatıldı. Karpas yarımadasına çıkarma yapan birliklerimiz, Rumların elinde bulunan 'Boğaz' adlı deniz üssünü alıp bölgenin Ada ile ilişkisini kesti. Türk savaş uçakları, Lefke'ye yardıma gelen Rum kuvvetlerini Baf yolunda bombaladı. Lefkoşe-Magosa arasındaki Timbu Havaalanı da Türk Ordusunca ele geçirildi.
 -Yunanistan Başbakanı Karamanlis, radyo ve televizyonda yaptığı konuşmada: "Yunanistan Kıbrıs'ta Türkiye ile çarpışamaz. Kıbrıs Yunanistan'a çok uzak olduğu için Kıbrıslı Rumlara yardım etmemiz imkansızdır... 15 Temmuz'da, diktatörlük rejimi, Kıbrıs'ta çılgınca bir teşebbüs yaptı. Bu hatadan faydalanan Türkler, 20 Temmuz'da Ada'ya büyük kuvvetler çıkardılar... Yunanistan, NATO'nun askeri kanadından çıkmıştır." dedi.
 16 Ağustos: 2. Kıbrıs Barış harekatından önce Türkiye'nin 2. Cenevre Konferansı'nda önerdiği Lefke-Magosa hattı fiilen gerçekleşti ve Türk askerinin kontrolü altına alındı. BM'in ateşkes çağrısına uyuldu ve savaş durdu. Rauf Denktaş: "Bugün federe bir Türk Devleti Kıbrıs'ta fiilen kurulmuştur." dedi.
 19 Ağustos: 1. ve 2. Kıbrıs Barış Harekatlarında şehit olan Türk askerlerinin sayısının 250 civarında olduğu açıklandı.
20 Ağustos: Magosa'ya 15 km. mesafedeki Atlılar köyünde yaşayan 60 Türk'ten 57'sinin bir anda öldürüldüğü ve gizlice bir çukura gömüldüğü tespit edildi.
 -Kıbrıs'ta 3 Türk gazetecinin kaybolduğu ve 16 Ağustos'dan beri haber alınamadığı açıklandı.
25 Ağustos: Kıbrıs'ta Rumlar tarafından yaralanan iki gazeteci Türkiye'ye iade edildi. Anka muhabiri Adem Yavuz, kurtarılamıyarak vefat etti.
 3 Eylül: Başbakan Ecevit: "Koalisyon ortağı MSP ile aramızda hükümet etme ve siyaset anlayışı bakımından uzlaştırılması, bağdaştırılması oldukça güç ayrılıklar bulunduğu kanısına her gün biraz daha üzülerek varıyorum." dedi.
 4 Eylül: MSP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan: "Zorla ortaklık olmaz." dedi.
 9 Eylül: Keban Barajı, Başbakan Ecevit tarafından törenle hizmete açıldı.
 10 Eylül: Haliç Köprüsü, Başbakan Ecevit tarafından törenle hizmete açıldı.
 14 Eylül:  -Türk Silahlı Kuvvetleri'ne 10.000.000 TL. bağışlayan işadamı Vehbi Koç'a madalya verildi.
 18 Eylül: Başbakan Bülent Ecevit istifa etti.
20 Eylül: ABD Senatosu, Türkiye'ye yapılan askeri yardımın kesilmesini onayladı. Başbakan Ecevit bu karar hakkında: "Amerika içinde düşündürücüdür." dedi.
 22 Eylül: Bir haftada 200.000.000 TL. değerinde Kıbrıs Barış Harekatı tahvili satıldı.