Depresyon için Elektrokonvülsif Tedavi Yeni Verilerle Destekleniyor

Elektrokonvülsif terapinin (ECT) savunucuları ve kullanıcıları daha fazla bilimsel destek aldılar: geriye dönük bir kohort çalışması, ECT'nin ağır depresyonlu hastalarda intiharı önleyebileceğine dair daha fazla kanıt sağladı.

Hasta kohortu, yatarak tedavi gören 27.231 erkek ve 40.096 kadından oluşuyordu. Ortalama yaş 45.1 (aralık: 18-103) idi ve 4982 hasta EKT aldı. Birincil son nokta, hastaneden taburcu olduktan sonraki 365 gün içinde ölüm intihar sonucu idi. İkincil sonlanım noktaları ise intihar ve toplam mortaliteye dayanmayan ölümdü. EKT almayan hastalarla karşılaştırıldığında, EKT'li hastalar için nedene özgü tehlike oranı (csHR) hesaplandı.

Eğilim puanı ağırlıklı analizde, EKT önemli ölçüde azaltılmış bir intihar riskiyle bağlantılıydı (csHR: 0,53; %95 GA, 0,31 - 0,92). Hesaplamalara göre, EKT önemli ölçüde azaltılmış toplam ölüm riski ile ilişkilendirildi (tehlike oranı, 0.75; %95 GA, 0,58 - 0,97). Ancak, intihar dışındaki  ölüm nedenlerden için durum böyle değildi.

Toronto, Kanada'daki Temerty Terapötik Beyin Müdahale Merkezi, Bağımlılık ve Ruh Sağlığı Merkezi'nde psikiyatrist olan Tyler S. Kaster tarafından yönetilen yazarlar, bu çalışmanın özellikle şiddetli depresyonu olan kişiler için EKT'nin önemini vurguladığı sonucuna vardılar.

İyi Test Edilmiş Bir Terapi

ECT, ciddi akıl hastalıkları olan hastaların tedavisi için on yıllardır önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. Son 15 yılda, vagus siniri uyarımı, transkraniyal manyetik uyarım ve esketamin'in intranazal uygulaması gibi ağır depresyonlu hastaların tedavisi için yeni yöntemler test edilmiştir. Bununla birlikte, New England Journal of Medicine'de yakın zamanda yayınlanan bir inceleme makalesinde, Amerikalı psikiyatristler Randall T. Espinoza, MD, MPH, California Üniversitesi, Los Angeles ve Charles H. Kellner, MD, South Carolina Üniversitesi, Charleston, şunları bildirdiler: bu tedavilerin hiçbirinin şiddetli depresyonu olan kişiler için EKT'nin tartışılmaz bir alternatifi olduğu kanıtlanmamıştır.

Önemli Klinik Faydaları

Amerikalı psikiyatristlere göre, EKT'nin yararı birçok kez kanıtlanmıştır ve birçok çalışma intihar riski üzerindeki etkisini göstermektedir. Ayrıca, yaşam kalitesi iyileşmekte ve yeni hastaneye başvuru oranı düşmüş durumda. EKT, belirli hasta grupları için depresif, psikotik ve katatonik semptomları hızla iyileştirebilir ve intihar dürtülerini azaltabilir.

Tedaviye dirençli depresyonu olanları içeren EKT üzerine yapılan çalışmalar, %60-80 yanıt oranları ve %50-60 arasında birleştirilmiş remisyon oranları göstermiştir. Psikotik depresyonu veya katatonisi olan hastalarda EKT için yüksek yanıt oranları bile bildirilmiştir. Tedaviye dirençli şizofreni hastalarını içeren bir çalışmada, EKT etkililik oranları %40 ile %70 arasındaydı. Bazı Asya ülkelerinde şizofreni EKT için ana endikasyondur.

İyi Güvenlik Profili

Genel olarak, psikiyatristler EKT'yi güvenli ve tolere edilebilir bir tedavi olarak görmektedir. Tahmini ölüm oranı 100.000 tedavide yaklaşık 2.1 ölümdür. En yaygın komplikasyonlar, tedavilerin %1'inden daha azında meydana geldiği tahmin edilen akut kardiyopulmoner olaylardır. EKT ile bağlantılı nadir görülen ciddi yan etkiler aritmiler, nefes darlığı, aspirasyon ve uzun süreli nöbetlerdir. Sık görülen ancak hafif yan etkiler baş ağrısı, çene ağrısı, miyalji, mide bulantısı ve işlem sonrası kusmanın yanı sıra yorgunluktur.

Bilişsel bozulma ile ilgili endişeler hala EKT kullanımı için bir engel teşkil etmektedir. Ancak günümüz pratiğinde EKT, önceki tedavilere göre daha az bilişsel yan etkiye yol açmaktadır. Yazarlar, bireysel bir hastanın nasıl etkileneceğini tahmin etmenin mümkün olmadığını, ancak çoğu hastada, genellikle bir EKT kursu sona erdikten günler veya haftalar sonra azalan hafif veya orta dereceli bilişsel yan etkilere sahip olduğunu belirtmişlerdir.

Bununla birlikte, EKT'ye bağlı retrograd amnezi bir yıldan fazla sürebilir. Nadir durumlarda, tedavinin kesilmesini veya kesilmesini gerektiren akut konfüzyon veya deliryum gelişebilir. Nöropatolojik testlerde EKT sonrası yapısal beyin hasarı belirtisi saptanmamıştır. %3.1'i en az bir EKT tedavisi görmüş olan 168.015 depresyonlu hastayı kapsayan bir Danimarka kohort çalışması, ortalama yaklaşık 5 yıllık bir süre ile EKT ile artan demans başlangıcı arasında bir bağlantı bulamadı.

Olumsuz İtibar  

Espinoza ve Kellner, kanıtlanmış etkinliği ve güvenliğine rağmen ECT'nin çok az kullanılması gerçeğini eleştirdiler. Bu yargı yeni bir şey değil. 2017'de Baltimore Üniversitesi'nden MD Eric Slade ve 2018'de Alman profesörler Andreas Fallgatter ve Urban Wiesing, MD, PhD dahil olmak üzere, psikiyatristler yıllardır bu prosedürün çok az kullanıldığından şikayet ediyorlardı. Wiesing ve Fallgatter özelliği EKT'nin farmakoterapiye kıyasla kullanım açısından yoğun emek gerektiren bir prosedür olmasıyla daha az kullanımda olduğu bildiriliyor. 

Bir diğer neden de bu yöntemin kötü şöhretidir. Bununla birlikte, zamanla artan ECT'nin kötü imajı, ciddi zihinsel hastalıkları olan hastalar için bir tedavi olarak bugünün EKT'sinden vazgeçmek için ikna edici bir argüman değildir. Fallgatter ve Wiesing'e göre, bu yöntemin kötüye kullanılması riski bile "kategorik reddetme için yeterli bir argüman değil, en iyi ihtimalle dikkatli olmak için yeterli bir argümandır." Aksi takdirde "modern tıbbın daha birçok terapiden vazgeçmesi gerekeceğini" savundular. 

KAYNAK