İskemik kalp hastalığı: Risk faktörleri

İskemik Kalp Hastalığında Değiştirilemez Risk Faktörleri

• Yaş: Aterosklerotik yük yaşla birlikte giderek artar ve tipik olarak 30-60 yaşları arasında başlayan klinik bulgularla kritik bir kitleye ulaşır. 
• Cinsiyet: Yaşıtları olan erkeklere göre, menopoz öncesi kadınlar ateroskleroz ve komplikasyonlarına karşı görece korunmaktadır. Postmenopozal kadınlarda, risk hızla artar ve erkekler için bunu aşabilir. Ateroskleroza ilerlemeyi etkilemenin yanı sıra, kadın cinsiyeti hemostaz, enfarktüs iyileşmesi ve miyokard yeniden şekillenmesini de etkiler.
• Genetik: Aile öyküsü ateroskleroz için en önemli bağımsız risk faktörüdür. Ailesel hiperkolesterolemi gibi monogenik bozukluklar sadece küçük bir yüzdeyi oluşturur ve hipertansiyon ve diyabet gibi çok sayıda genetik polimorfizm katkıda bulunur. 

İskemik Kalp Hastalığında Değiştirilebilir Risk Faktörleri

• Hiperlipidemi: Hiperkolesterolemiden çok daha önemlidir. Hiperlipidemi, iskemik kalp hastalarının neredeyse tümünde saptanırken, hiperkolesterolemi hastaların ancak ½’sinde belirlenir. İskemik kalp hastalarının ½’sinin kan kolesterol düzeyleri normal sınırlardadır. Ailesel hiperkolesterolemi olgularında hiperlipidemi de vardır.
• Lipoprotein(a): LDL'deki lipoprotein bileşeninin değiştirilmiş bir şeklidir; kolesterol seviyelerini etkilemeden (bağımsız olarak) risk oluşturan faktördür.
• Hipertansiyon: Hem diyastolik hem de sistolik hipertansiyon önemlidir ve diğer risk faktörlerinden bağımsızdır; yüksek tansiyon aterosklerotik iskemik kalp hastalığı riskini% 60 arttırır 
• Sigara (tütün): Uzun yıllar boyunca günde bir paket sigara içmek iskemik kalp hastalığından ölüm oranını iki katına çıkarır. 
• Diabetes mellitus: Doğrudan ve dolaylı olarak (hiperkolesterolemiye neden olarak), diyabet aterosklerozu hızlandırır ve miyokard enfarktüsü riskini iki katına çıkarır ve inme veya ekstremite kangreni riskini belirgin şekilde artırır. 
• Metabolik sendrom: Santral obezite, hipertansiyon, glukoz intoleransı, dislipidemi ve sistemik proinflamatuar durumu içeren bulgulardan oluşan, prediabet olarak da nitelendirilen tablodur. Yağ dokusu sitokinleri rol oynamıştır.
• İnflamasyon: Aterosklerozun ve aterom plakları üzertinde trombus oluşmasının her aşamasında saptanabilen inflamasyon önemli bir risk faktörüdür. Dolaşımdaki bir dizi inflamasyon belirteci iskemik kalp hastalığı riski ile ilişkilidir; örneğin, C-reaktif protein (CRP; bakteriyel tanıma ve kompleman aktivasyonunda rol oynayan karaciğer sentezlenmiş akut faz reaktanı), ölçülmesi en basit ve en hassas olanlardan biri olarak ortaya çıkmıştır. Sağlıklı bireylerde bile kardiyovasküler sorunlara neden olabilir.
• Hiperhomosistinemi: Yüksek homosistein seviyeleri, artmış aterosklerotik vasküler hastalık ile ilişkilidir. Düşük folat veya B12 vitamini ayarında veya kalıtsal homosistinüri ile seviyeler arttırılabilir. 
• Hemostatik faktörler: Hemostaz veya fibrinolizin sistemik belirteçleri aterosklerotik olaylar için risk belirleyicileridir. 
• Isı şoku proteinleri (HSP): HSP 90, 84, 70, 27, 20 a-B crystallin gibi kardiyovasküler sistemde etkili HSP bileşenlerinin olumsuz biçimde etkilenmesi iskemik kalp hastalığı riskini arttırır.