#polikistikover

Doğurgan yaştaki kadınların %10-15 ini kapsayan endokrinolojik ve metabolik hastalıktır.

Polikistik Over Tanısı

Polikistik over tanısı konulması için

• Hiperandromi (erkeklik hormonunun yüksek olması)
• Ovulasyon (yumurtlama) azlığı veya oluşmaması
• Ultrasonografide polikistik over’in görüntülenmesi
  yeterlidir.

Polikistik over Tip 2 Diyabetin gelişmesi, kardiovasküler hastalıkların oluşumu, dislipidemi (kan yağlarının yükselmesi) endometrial (rahim) kanseri oluşumunda önemli rol oynar.

Polikistik Over Bulguları

-  Sancılı adet görme

-  Adet düzensizliği

-  Hiperandrogenizme (erkeklik hormonu yüksekliği) bağlı akne, tüylenme artışı (hirsutizm), yağlı cilt, erkek tipi saç dökülmesi ve infertilite (çocuk olmaması)tablosuylayla seyreder.

-  Obezite (daha çok karın bölgesinde biriken yağlanma baş gösterir)

-  İnsülin direnci
 

Polikistik over’in (Pcos) ultrasonografisinde 12 veya daha fazla folikül olması, artmış over volumü (>10ml) karakteristiktir.

Polikistik  over’in sebebi kesin olarak ortaya konamamıştır.

Polikistik over’le beraber karşılaştığımız en sık bulgu insülin direncidir.

İnsülin direnci Polikistik overi’i, Polikistik over insülin direncini tetikler.

Bu itibarla doğurgan yaştaki hanımlarda insülin direnci veya reaktif hipoglisemi bulgularıyla karşılaşırsak ilk önce polikistik overi ekarte etmemiz gerekir.

Ayrıca bir türlü verilemeyen kilolarda zeminde polikistik over varsa, polikistik over  tedavi edilmeden obezitenin ve insülin direncinin tedavisi mümkün olmamaktadır.

Polikistik overli hastalarda Tip 2 Diyabete eğilim, bozulmuş glukoz toleransı çok sıklıkla rastlanır. Prevalans %40 civarındadır. Bu yüzden Polikistik over diyabet gelişimi açısından müstakil bir risk faktörüdür.

Polikistikoverli  hastalarda müşahade edilen insülin direnci, Tip 2 Diyabet ve Obezite kardiyovasküler hastalıklara da kaçınılmaz yol açar. Tromboz riski artar.

Tüylenme artışı bulgusu, adet düzensizliği, sancılı adet görme ve insülin direncinden sonra en sık rastlanan klinik bulgudur.

Bu hastalar çoğunlukla zamanında Polikistik overli olduğunu bilemediklerinden epilasyon salonlarından medet umarlar ve bir türlü başa çıkılamayan tüylenme artışıyla mücadele eder dururlar.

Kadınlarda normal tüylenme bölgeleri dışında erkek tipinde sert ,siyah ,kalın tüylenme baş gösterir.

Başlıca; yanaklar, dudak üstü, çene ve çene altı, her iki göğüs ortası, meme başları civarı, göbek deliğinin alt ve üst bölgesi, bel, kuyruk sokumu, kalça, sırt, kollar ve bacakların üst kısmında yoğunlaşırlar. Bu bölgelerde normal bir kadında ayva tüyü tabir edilen yoğunlukta olabilir. Bu bölgelerdeki yoğun tüylenmede kişi derhal bir endokrinoloğa başvurmalıdır. Bu bölgeler tedavi süresince tüyler takip edilir ve klinik iyileşme kriteri olarak kabul edilir. Aksi takdirde tüylenme artışı sebebiyle epilasyon salonlarına beyhude gidişler kişiye zaman ve ekonomik  kayıp olarak yansır.

Akne ile karşılaşan hanımlar da özellikle endokrinolojik bir analizden geçmelidir.

Polikistik overli hastalarda kronik karşılanamamış östrojen etkisi sebebiyle rahim kanseri riskini arttırmaktadır. Meme ve yumurtalık kanseri açısından da risk yükselttiğine dair çalışmalar vardır.

Polikistik over insülin direnci yapması sebebiyle insülinde büyüme faktörü olması özelliğinden vücutta gelişme eğilimi olan kanserlere pozitif katkı sağlar ve kanser gelişimini kolaylaştırır.

Polikistik Over Tedavisi

Yaşam tarzı değişiklikleri

• Diyet (3 ana, 3 ara, bazen ara öğünlerin sayısı arttırılabilir)
• Düzenli eğzersiz
  
  

Tıbbi tedavi

Androjen etkisi olmayan yada anti androjen progestinler içeren doğum kontrol hapları, ortamdaki androjen (erkelik hormonu)düşürür ve adetleri düzenli bir hale getirir. Uzun süreli tedavi esastır. Kistlerin kaybolması ortalama bir, bir buçuk seneyi bulur.

Polikistik overin adeta ayrılmaz parçası olan insülin direncine karşı insülin duyarlılığını arttıran Metformin, Pioglitazon sınıfı ilaçlar yaygın olarak kullanılır.

Kilo Polikistik over’i besler Polikistik over kiloyu bu sebepten dolayı kilo verilmesi bu kısır döngünün kırılmasında en önemli faktördür. Kilo verdikçe yokuş inilir, kilo aldıkça yokuş çıkılır. Zaten uzun tedavi gerektiren Polikistik over  hastasının yaşam kalitesini düşürür. Kilo verdikçe hasta bulguların süratle kaybolduğunu müşahade eder. Bu sebeple düzenli, tempolu uzun vadeli spor alışkanlığı temel yaklaşımdır.

Polikistik over’in  nüks riski %15-20 dir.

Sonuç olarak Polikistik over jinekolojik kaynaklı endokrinolojik ve metabolik bir sendromdur.

Muhakkak jinekolojik değil endokrinolojik bir tedavi zorunluluğu vardır.