Kıl Dönmesi Nedir, Nasıl oluşur?
Kıl dönmesine tıpta Pilonidal Sinüs adı verilir. Cilt altında yerleşen lezyon içinde kıl yumağı, iltihaplı granulasyon dokusu bulunur ve etrafı reaksyonel sert bir doku ile çevrilidir. Her iki kalçanın birleştiği oluğun üst noktasında yani kalça çatalı bölgesine yerleşir. Erken dönemde büyüklüğü 0,5-1 santimetreyi geçmez, zamanla büyür ve cilt altında uzanan 10-15 santimetrelik tünel şeklinde kanallar oluşturur. Bu kanallar birkaç yerden fistül delikleri ile ciltten dışarı açılır. Bu fistüllerden sürekli ya da ara ara iltihaplı akıntı gelir.
Kıl dönmesi, bazı faktörlerin bir araya gelmesi ile oluşur.Kuyruk sokumu oluğunun derin olması, nemlilik, şişmanlık ve sürekli travma yaratacak sert zemine sarsıntılı oturma gibi durumlar deriyi kolay delinecek hale getirir. Sırt ve enseden dökülen kıllar kuyruk sokumu oluğundan geçerken güçsüzleşmiş deriye takılır ve deriyi delerek cilt altına girer. Açılan delikten başka kıllarda girmeye devam eder, bunlara karşı oluşan reaksİyonla pilonidal sinüs hastalığı oluşur. Hastalık erken dönemde fazla belirti vermez. Çoğu hasta bu evrede hastalığın farkına varmaz bile. İltihaplanınca fistül deliğinden irinle karışık bir akıntı dışarı akmaya başlar. Fistül etrafı kızarıp kaşıntı olabilir. Bazı durumlarda apseleşerek iyice şişer. Kıl dönmesi apsesi çok ağrılıdır. Apsenin acil olarak cerrahi müdahele ile temizlenmesi gerekir.
Kıl dönmesi (Pilonidal Sinüs) Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kıl dönmesini oluşturan kanallar, sinüs içeriği ve fistül ağızlarının vücuttan uzaklaştırılması ile tedavi edilmektedir. Bunun için sıklıkla çeşitli cerrahi yöntemler uygulanır. Ayrıca ameliyatsız girişimsel yöntemlerle de tedavisi mümkündür.
Ameliyatsız kıl dönmesi tedavisi;
Sinüsotomi; Lokal anestezi altında sinüs delikleri 4-5 milimetreye kadar genişletilir, buradan tel fırça ve küretle sinüs içine girilerek sinüs içeriği kazınarak temizlenir. Gümüş nitrat uygulanarak pansumanla kapatılır. Bu işlemden sonra yatak istirahatına gerek yoktur, ertesi gün normal hayata dönülebilir. Akabinde 2-3 haftalık pansumanla yaralar iyileşir. Ameliyat olmak istemeyen yada istirahat imkanı olmayan hastalar için iyi bir alternatif tedavi yöntemidir. Söz konusu tedavide tekrarlama ihtimali düşüktür. Nüks olursa tedavi kolaylıkla tekrarlanabilir.
Fenol tedavisi; Sinüs içindeki kıllar fistül deliklerinden temizlenip içine sulandırılmış fenol enjekte edilerek sinüs kurutulur. Tekrarlama oranı yüksektir.
Kıl dönmesinin cerrahi tedavisi;
Kıl dönmesi rahatsızlığı için onlarca çeşit ameliyat yöntemi uygulanmaktadır. Burada önemli olan sinüsün büyüklüğü ve şekline göre tamamının çıkarılması ve en küçük yara ile en az doku kaybına sebep olacak cerrahi yöntemin seçilmesidir.
Mikrosinüsektomi;Erken dönem kıl dönmesinin 1-2 santimetrelik kesi ile lokal anestezi ile çıkarılması mümkündür. Bu yöntem tecrübeli cerrahlar tarafından başarıyla uygulanır. Birkaç dikişlik küçük yara yatak istirahatına gerek duyulmadan kısa sürede iyileşir.
Flap ameliyatları; Bir çok flap ameliyat tekniği mevcuttur. Alınan parçanın geometrik şekline göre isimlendirilir (ramboid flap, yonca flap, Z- plasti vs.). Bu ameliyatlar genel anestezi altında uygulanır, Pilonidal sinüs etrafındaki geniş bir sağlam doku parçası ile birlikte çıkarılır. Oluşan büyük yara boşluğunu kapatmak için flap denen ve yara yanından hazırlanan bir doku parçası kullanılır. Yara ile aynı büyüklük ve geometrik şekilde bir doku parçası üç tarafından kesilip alttan serbestleştirilir ve çevrilerek sinüsün alındığı yerin yara boşluğuna dikilerek kapatılır. Oldukça büyük bir ameliyattır, ciddi bir yara izi ve deformasyona neden olur. 3-4 haftalık bir istirahat sürecine gerek duyulur. Başarı oranı yüksektir, % 5 ile 15 arasında tekrarlama oranı bildirilmektedir. Tekrar etmesi durumunda ikinci tedavi oldukça zor uygulanır. Bu sebeple erken evre sinüsü küçük kıl dönmesi hastalarında daha küçük uygulamalar tercih edilmelidir.
Bu ameliyatların dışında; Karidakis operasyonu, eksizyon ve primer kapama, bascom operasyonu, eksizyon ve açık bırakma ameliyatları daha az sıklıkla uygulanmaktadır. Pilonidal sinüs için yüzde yüz tedavi sağlayan bir yöntem bulunmamaktadır. Bu nedenle erken evre kıl dönmesi tedavisi için mümkün olan en küçük yara ve en az doku kaybına sebep olacak tedavi yönteminin tercih edilmesi hem daha estetik bir görünüme hem de nüks olursa sonraki tedavinin daha kolay yapılmasına yardımcı olur.
Kaynaklar
- Pilonidal sinus: experience with the Karydakis flap
- Time and rate of sinus formation in pilonidal sinus disease
- Sinusectomy for primary pilonidal sinus: less is more
#kıldönmesitedavisi #kıldönmesi #pİlonidalsinüs #ameliyatsızkıldönmesitedavisi #kıldönmesitedavisiistanbul #kıldönmesitedavisi #pilonidalsinüstedavisi #pilonidalsinüstedavisiistanbul