•  · 1 arkadaş

Vulvodini : Dış Genital Bölge Ağrısı

  Dış genital bölgenin ağrısı olan Vulvodini nedir?

'Vulva' Latince kadın dış genital (cinsel) organının tümüne verilen isimdir. "Odiynia" ise ağrı demektir. Vulvodini, binlerce kadın için olduğu kadar eşi ve yakın çevresi için de son derece can sıkıcı ve yaşamdan bezdiren bir sorundur. Aynı zamanda tanısı sıklıkla atlanması ve tedavisinin zor olması nedeni ile de sağlık kurumlarına karşı güveni sarsan ciddi bir sağlık problemidir. Vulvodini şikayetleri, kadın dış genital organın tamamı olan Vulvada veya lokalize bölge olan Vestibulum olarak tanımlanan hazne (vajina) girişinde görülür. Hissedilen şiddetli ağrı, yanma, batma, acı ve zonklama kadınların günlük yaşantısını ve ilişkide ağrı nedeni ile cinsel hayatını çok olumsuz etkiler. Bu hastalar tipik olarak yıllardır aynı şikayetle pek çok doktora muayne olmuş ve bir türlü tanı konulmamıştır. Çocuklarda çok nadir olup 80 yaş üstünde de görülebilir. Sıklıkla 20-50 yaş arası görülür.

Vulvodini neden oluşur?

Vulvodini bulunan kadınların çoğunda kadınların leğen kemiklerini saran ve pelvik taban olarak adlandırdığımız bu bölgenin kaslarının, kasılma düzeninde değişiklikler tespit edilmiştir. Bu hastalardaki anormal duyusal hassasiyet artışına, kol ve bacak duyarlılık artışının da eşlik ettiği tespit edilmiştir.

Bazı çalışmalarda kronik kandidiazis, herpes simpleks, HPV enfeksyonları, kontakt dermatit, irritan maddeler veya vulvar travmanın vulvodiniye neden olduğu ifade edilmiştir. Vulvodini olan kadınların birinci derece akrabalarında da vulvar rahatsızlık görülme insidansı arttığından genetik yatkınlık olabileceği de düşünülmüştür.


Vulvodini sebepleri nelerdir?

Spesifik bozuklukları dört gruba ayırabiliriz:

1. Enfeksyon kaynaklı (kandida, herpes)

2. Deri hastalıkları ( liken planus, büllöz hastalıklar)

3. Kanserler (paget hastalığı, skuamoz hücreli kanser)

4. Nörolojik (spinal sinir kompresyonu, herpes nevralji)

Dış Genitalde Ağrı nerde hissedilir?

Ağrı lokalize veya tüm vulvada yaygın olarak hissedilir.

Lokalize Vulvar Ağrı  (VESTİBULODİNİ) 

Vulva dış genitalinin vestibul adını verdiğimiz sınırlı bölgesine dokunma veya cinsel ilişki sırasında basınç uygulanması ile hassasiyet oluşur ve vulvada değişik derecelerde kızarıklıklar görülür. Vestibulodinili hastalar genelde vulvaya bası olmadığı dönemlerde rahattırlar.

Yaygın Vulvar Ağrı

 Vestibulodini aksine semptomlar devamlı olarak hastayı rahatsız eder, daha geniş bir alanda ağrı vardır. Vulvada yaygın yanma, batma, ve kaşıntı duyusu vardır. Ağrı artıp azabilabilir ama kaybolamaz.

Lokalize, sınırlı şikayetler, zamanla ilerleyerek daha yaygın ve sürekli olan vulvodiniye dönüşebilir.


Vulvodini şikayetleri nelerdir?

 AĞRI

 YANMA

 KAŞINTI

 SIZLAMA

 ZONKLAMA

 CİNSEL İLİŞKİDE AĞRI

En az 3 ay süren sabit ya da aralıklı ağrı, vulvodini olarak tanımlanır. Ağrının iki karakteri vardır: Basınç ve uyarı ile artan ağrı veya basınç ve uyarı olmaksızın olan ağrı.

Vulvodini Tedavisi 

Vulvodini veya vulvar vestibulitis için kabul edilmiş tek tip tedavi yaklaşımı bulunmamaktadır. Tedavi hastaların bir kısmında sadece geçici veya kısmi rahatlama sağlarken bazı hastalarda %100 başarı elde edilebilmektedir. Tedavilere yanıt çok değişken olup birçok tedavi hâlâ deneyseldir. Oral, topikal ve bazı girişimsel tedavi seçenekleri, hastanın ihtiyacına göre kombine edilerek ağrılı tablo tedavi edilir. Hastanın takiplerdeki uyumu, tedavi şansını da arttıracaktır.

a) Öncelikli olarak 'Yaşam Tarzı Değişikleri' ağrıyı azaltmaya yardımcı olacaktır. 

Sabun, parüm, deodorant içeren tüm irritanlardan uzak durmalı.

Adet dönemi pedler irritasyon yapıyorsa pamuklu pet kullanılmalı.

Sadece saf pamuklu iç çamaşır giyilmeli.

Bisiklet binme, uzun süre oturmak gibi vulvaya basınç uygulayıcı aktivitelerden uzak durmalı.

Yüksek miktarda oksalat içeren besinlerden uzak durmalı: Çikolata, çilek, fasulye, pancar, kereviz, domates suyu, bira, çay, buğday kepeği, biber.

Kalsyum sitrat ve c vitamin takviyesi.

b) Tıbbi tedaviler

TOPİKAL TEDAVİ

Bu bölgedeki sinir uçlarının ağrı yanma ve kaşıntı duyusunu baskılayan lidokain, kortikosteroid, östrojen veya nitrogliserin içeren kremler kullanılabilir.

LEZYON İÇİ ENJEKSYONLAR

 Çeşitli ilaç kombinasyonlarında intralezyoner enjeksyonlar topikal tedavilere göre daha etkili bulunmuştur. Bunlar steroid, lidokain, bupivakain kombinasyonları ayda bir 3-4 uygulama yapılması hastayı rahatlatır.

İnterferon alfa enjeksyonları, mast hücreleri inhibe ederek enflamasyonu baskılayarak etki eder.

Botilinium toksini, yakın zamanda tedavi seçenekleri arasına girmiştir. Pelvik kaslarda paralizi yaparak etki eder.

ORAL TEDAVİLER

 Vulvodini yaygın tipte ise trisiklikantidepresan (TCA), duloxetin direkt başlanır. Vestibulodini tedavisinde ise 3-6ay lokal tedavilere cevap vermeyen hastalarda ilave edilir. İlaç gece kullanılır. Haftada bir doz arttırılarak maksimum doza ulaşılır. Tam rahatlama 4 hafta sonra başlar.

Epilepsi tedavilerinde kullanılan ve aynı zamanda noropatik ağrılar üzerinde etkili olan gabapentin, pregabaldin de vulvodini tedavisinde kullanılır. Etki mekanızması tam açıklanamamıştır. Çoğu hastada yan etki oluşmaz. Ancak yürüme denge problemleri ve bilişsel bozukluklar olabilir. Oral tedavilerin 3-6ay kullanımı önerilir.

BİOFİDBACK VE FİZYOTERAPİ

 Her iki tedavi yönteminde de amaç vulvodinili hastalarda istirahat halinde mevcut olan tonus artışını gidermektir, bozulmuş pelvik taban kaslarının uyumlu çalışmasını sağlamaktır. Yapılacak bu tedaviler sayesinde sadece istirahat halindeki tonus artışı giderilmez aynı zamanda kasların hasta tarafından uyumlu bir şekilde kullanımı ve gerektiği zamanda yeterli kas gücünün elde edilmesi sağlanır. Uygulama sıklığı ve süresi kişiden kişiye farklılık gösterir.

Spinal kord stimülasyonu özellikle refraktör nöropatik ağrıların giderilmesinde yeni ve etkili bir tedavi yöntemidir. Spinal korda elektriksel stimülasyon verilerek büyük sinir demetlerinden ağrı impulslarının küçük duyusal liflere geçişi önlenir.

c) Cerrahi Tedavi

Cerrahi tedavi, konservatif tedaviye yanıt alınamayan olgularda düşünülmelidir. Vulvar vestibulektomi, aylar ya da yıllarca devam etmekteyse ve 6 aylık konservatif tedaviye yanıt alınamadıysa, hastalarda cerrahi operasyonun en iyi terapötik sonucu verdiği görülmektedir. Cerrahi yaklaşımda, lokal eksizyon, vestibülektomi, perineoplasti (total vestibülektomi) ve vestibüloplasti şeklinde değişik yöntemler uygulanmaktadır.

Cerrahi öncesi levator ani spazmı olan hastalar dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir. Vulvodini olan hastaların %50-60’ında görülmektedir. Levatör ani spazmı olan hastalarda cerrahinin faydası çok azdır. Vajinal dilatatörlerin bu konuda daha faydalıdır.

Cerrahi tedavi, yaygın vulvodinide uygulanmaz. Cerrahi, uygulanan hastaların %60-100 ünde ağrı gidermede başarılı olmaktadır, %10 hastada ise hiç azalma olmadığı gibi bazen de belirtilerde şiddetlenme olduğu ifade edilmiştir. Vulvar ağrı ile başedemeyen, uzun süreli, şiddetli, lokal oral tedavilere cevap vermeyen vulvodinisi olan kadınlar için cerrahi, en son tedavi seçeneğidir. 

d) Laser Ablazyon

Lazer ile yapılan bazı ablasyonlarla vulvodininin düzeldiği tanımlanmıştır. Bu tedavi etkisini vulvodinili hastalarda vulvar bölgede oluşan damar ve sinir yoğunluğundaki artışı gidererek, azaltarak sağlar.

Vulvar ağrı ve yanmayı arttıracağı için kriyoterapi, elektrokoterizasyon, trikloroasetik veya biklorasetik asit tedavilerinden kaçınılmalıdır.



0 0 0 0 0 0
  • 32627

Yukarıdaki metin sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve yazarın aktardığı görüşleri içermektedir, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Hekim.Net® hekimler, diş hekimleri, veteriner hekimler ve bu mesleklerin öğrencilerine özel tam işlevli ve ücretsiz bir sosyal medya ve bilgi paylaşım portalıdır. Meslektaşlarımızdan biriyseniz bu linke tıklayarak  kayıt sayfamıza ulaşabilirsiniz.

Op.Dr. MEHTAP KARAASLAN / GENiTAL DERMATOLOJi / ŞiŞLi - iSTANBUL'den "Sağlıklı Bilgiler"
Kuruluş Adı:
Op.Dr. MEHTAP KARAASLAN / GENiTAL DERMATOLOJi / ŞiŞLi - iSTANBUL
Doktor Adı:
ÖZEL TÜRKİYE HASTANESİ
Çalışma Alanları:

GENİTAL DERMATOLOJİ 

Deri ve Zührevi Hastalıkları Uzmanı

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı


Telefon Numaraları:
0212 314 1212
Email:
jinoderma@gmail.com
Web Sitesi:
Facebook Sayfası:
Instagram sayfası:
Sokak ve bina adresi:
Darülaceze caddesi no 14/1
Mahalle:
Merkez mah / Şişli
Kent:
İstanbul

Hekim.Net

Close