Pruritus Vulva / Dış Genital Organ Vulva Kaşıntısı nedir?
Pruritus vulva, halk arasında rahim kaşıntısı, vajinal kaşıntı, genital kaşıntı şeklinde de ifade edilebilen kadınlarda dış cinsel organ olan vulvada, döngüsel olarak ortaya çıkan şiddetli kaşınma hissi ve buna bağlı kaşıma ataklarını tanımlar.
Vulva bölgesinde oluşan kaşıntının en sık sebepleri nelerdir?
a) Enfeksyonlar
mantar, trikomonas, gardnerella , kılkurdu, uyuz, bit
b) Dermatit ve Dermatozlar
Atopik dermatit,seboreik dermatit, sedef hastalığı, lichen planus, lichen simplex, chronicus, lichen sclerosis, kontakt dermatit
c) Squamoz hücre hiperplazisi (hipertrofik distrofi)
d) İntraepitelyal (kanser öncüsü) lezyonlar: Vulvar intraepitelyal neoplazi (VIN), Paget hastalığı
e) Vulva kanseri
f) Fox-Fordyce hastalığı, siringoma
Vulvar kaşıntısının tanısı nasıl konur?
a) Kaşıntının sebebini bulmada en önemli tanı yöntemi inspeksyon dediğimiz klinik muaynedir. Yani göz ile yaptığımız muayenedir. Genellikle de tanıda yeterli olur, eğer klinik muayne tanı için tek başına yetersiz olursa yardımcı yöntemlere müracaat ederiz.
b) Vajinal (hazneden) ve servikal (rahim ağızından) kültür alınır.Rutin bakteri kültürü bu hastalarımızda yaralı değildir ancak özellikle dirençli ve tekrarlayan mantar enfeksyonlarında tanı ve tedaviyi belirlememizde faydalı olur.
c) Vulva biyopsisi: Vulva kanserinin ilk bazende tek belirtisinin kaşıntı olduğu untulmamalıdır. Nedeni kesin olarak saptanamayan tüm kaşıntılarda veya hekiminizin kanser öncüsü ve kanser olduğunu düşündüğü tüm şüpheli durumlarda tek tanı yöntemi olduğu için mutlaka biyopsi almalıdır. Biyopsi lokal analjezi sonrası 3-4mm lik punch biyopsi aletleri ile yapılan kısa süreli ve basit bir işlemdir.
d) Vulvoskopi: Displazi düşündüğümüz durumlarda biyopsi alınacak en uygun alanın tespitinde işe yarayan büyüteç mekanizmalı kolposkopi cihazı eşliğinde yapılan vulva biyopsi işlemidir. Şüpheli alana %3-5 asetik asit uygulanır, 5- 6 dakika beklendikten sonra belirgenleşen hiperkeratozik ve hiperplazik alandan biyopsi alınır.
e) Gerekli durumlarda kan testleri ve dışkıda kıl kurdu testi istenir.
Vulva kaşıntısında tedavi nasıl yapılır?
Vulva kaşıntısında etkin tedavi için, önce doğru tanı şarttır. Tedavi, klinik muayne, lab sonuçları ve gerekli görülürse vulva deri biyopsisi sonuçlarına göre planlanır.
a) Medikal tedavi
Mevcut enfeksyon için antimikrobial ilaçlar; dermatit ve dermatozlara yönelik kaşıntı giderici antihistaminikler, lokal veya sistemik kortizon, immunmodilator, immunsuprese bağışıklık sistemini düzenleyen ilaçlar yakın takip ile verilmesini içerir. Hastalar ilaç tedavisini düzenli kullanmalı ve mutlaka planlanan kontrol muaynelere nüksleri önlemek için, kaşıntısı geçse bile gitmelidir.
Etkili ilaçlar, sürerek kullanılan kremlerin etkinliğini arttırmak için
ayda bir enjeksyonlar şeklinde deri içine direkt uygulama veya
'laser assisted drug delivery' yani ilacın lazer ile deri içine transferi yöntemleri ile de yapılabilir.
b) Cerrahi tedavi
Vulva kaşıntısında cerrahi tedaviye biyopsi sonucuna göre karar verilir. Biyopsi ile kanser öncüsü lezyonlar olan hiperplastik vulvar distrofi, vulva intraepitelyal lezyonları (VIN), meme dışı Paget hastalıklarından biri tespit edilirse, lezyonun kendisi ile sınırlı küçük cerrahi müdahaleler yapılır. Vulva deri biyopsisinde vulva kanseri tanısı konulduğunda ise vulvektomi şeklinde geniş cerrahi eksizyon (kesip çıkarma) uygulanır. Vulva kanserlerinde cerrahi tedavi sonrası da nüks görülme ihtimali yüksek olduğu için, kontrol muayneler ihmal edilmemelidir.
Vulvar kaşıntıyı önlemek için alınabilecek basit önlemler var mıdır?
Kadının sosyal yaşantısını olumsuz olarak etkileyen, yaşam kalitesini bozan vulvar kaşıntı ciddiye alınması gereken bir semptomdur (şikayettir). Bir takım pratik önlemler kaşıntı şiddetini azaltabilir, bu önlemler şunlardır.
- saf pamuklu iç çamaşırı kullanmak
- korse, tayt gibi sıkı ürünler kullanmayın.
- nötral sabun kullanılmalı ama genital bölgeyi çok sık yakamamalı, tüy dökücü krem kullanılmamalı.
- parfümlü tuvalet malzemesi kullanmayıp,bu bölgeye sprey yada parfüm sıkmamalı, günlük ped kullanımını kısıtlamalı.
- kayganlaştırıcı jel, krem kullanmayın
- yatarken mümkünse iç çamaşırı giyinmeyin
- yıkandıktan sonra bu bölgeyi iyice kurulayın nemli kalmasın.
- iç çamaşırlarınızı hipoallerjik deterjan ile yıkayıp iki kere durulayın.
#vulvakaşıntısı #vajinalkaşıntı #lichensimpleks #lichenplanus #VIN #vulvakanseri #vulvabiyopsisi #vulvoskopi #vulvektomi
