EZ ZEHRAVİ KİMDİR ?

Endülüs’te yetişen tıp alimi Zehravi kimdir? Zehravi kimdir kısaca… Zehravi biyografi… Zehravi kısaca hayatı…

İsmi, Halef bin Abbas ez-Zehravi olup, künyesi Ebü’l-Kasım’dır. Zehravi, 930-1013 seneleri arasında yaşamıştır. Kurtuba yakınlarındaki Ez-Zehra’da doğduğu için Zehravi ismiyle meşhur oldu. Batı ilim aleminde Ebü’l-Kasis, Bukasis ve Al-Zahravivs olarak bilinir. Zamanında ilim ve kültür seviyesi en yüksek olan Kurtuba Üniversitesinde öğrenim gördü.

Özellikle tıp ilminin nazari ve tatbiki sahalarında derinleşerek söz sahibi oldu. Endülüs Emevi halifelerinden III. Abdurrahman ile sonra yerine geçen II. Hakem devrinde saray doktoru olarak çalıştı. Müslüman cerrahların babası olarak kabul edilen Zehravi, cerrahi sahasında başarılı ve meşhurdur. Cerrahiye ilk önem veren alim, Razi idi. Ali bin Abbas onun yolunu takip etmiş, sonra İbn-i Sina yetişmiştir.

Endülüs’te İbn-i Zühr bu sahada çalıştı. Tıp ve cerrahiyi birleştirerek tıp ilminde hamle yaptı. Fakat cerrahinin başlı başlına bir ilim haline gelmesi Zehravi sayesinde olmuştur. Zira o, sadece nazariyelerle uğraşmadı. Bizzat ameliyatlar yaparak, metotlar ve aletler keşfetmeyi ve bunları maharetle kullanmayı başardı. Avrupa’da İslam alimleri ve ilimlerin ışığı sayesinde teşekkül eden Rönesans hareketinde Zehravi’nin de büyük tesiri ve rolü oldu. O devirde Avrupa’da Zehravi’nin eserleri ve bunlarda ortaya koyduğu tıbbi ve cerrahi usuller de temel müracaat kaynağıydı. Böbrek taşlarını düşürne ve ameliyatla çıkarmayı ilk gerçekleştiren Zehravi’dir. Yaptığı ameliyat günümüz operatörlerininkiyle aynıydı.

Zehravi, göz, kulak, burun, boğaz ve diş cerrahisinde önderlik etti ve ilk defa fıtık ameliyatını gerçekleştirdi. Kadın hastalıkları dalında yeni usul ve aletlerle büyük gelişmeler kaydetti. Çocuğun ters doğumuna müdahaleyi ilk o tavsiye etti. Bu metot doğuma çok yardımcıydı. Zehravi’den asırlar sonra Stuttgartlı Jinekolog Walcher (1806-1935) bu yolu kullanmaya teşebbüs etti ve Müslüman bir ilim adamının buluşu olan bu usul, Avrupalı bir hekime mal edilerek Walcher Durumu adıyla meşhur oldu.

Zehravi’yi meşhur eden ve Avrupa’da cerrahinin temeli olan Telif adlı eseridir. İki ciltten meydana gelen eser 900 sahifedir.