Orthopnea (Ortopne)
Ortopne [1] düz yatarken ortaya çıkan nefes darlığı(dispne)dır , [2] kişinin yatakta ya da sandalyede oturarak uyumasına neden olur. Genellikle, merkezi dolaşıma kanın yeniden dolmasından kaynaklanan ve pulmoner kapiller basıncında artışa neden olan kalp yetmezliğinin geç bir belirtisi olarak görülür. Ayrıca abdominal obezite veya akciğer hastalığı vakalarında da görülür. [3] Ortopne, otururken veya ayakta dururken kötüleşen nefes darlığı olan platypne'nin tersidir.
NEDENLERİ: Ortopne genellikle sol ventrikül kalp yetmezliği ve / veya pulmoner ödemin bir semptomudur. [4] [5] Astım ve kronik bronşit hastalarında olduğu gibi uyku apnesi veya panik bozukluğu olanlarda da ortaya çıkabilir. Polikistik karaciğer hastalığı ile de ilişkilidir. [6] Nöromüsküler bir perspektiften, ortopne, şiddetli diyafram zayıflığının bir işaretidir. Bu gibi durumlarda hastalar eğildiklerinde nefes darlığı tarif edebilirler (örneğin ayakkabı bağcığı bağlarken)
MEKANİZMA: Ortopne, bir kişi düz veya yatay bir pozisyona yakın uzandığında, kanın pulmoner dolaşıma artan dağılımından kaynaklanmaktadır. Düz yatmak, genellikle vücudun alt ekstremitelerinden kalbe geri dönen kan üzerindeki yer çekiminin engelleyici etkisini azaltır. Bu sağ taraftaki venöz dönüşü artırır. Normal bir insanda, kanın bu yeniden dağılımının solunum fonksiyonu üzerinde çok az etkisi vardır, çünkü sol ventrikül atım hacmini aniden artırmak için yeterli kapasiteye sahiptir (Frank-Starling mekanizmasının bir sonucu olarak). Kalp yetmezliği olan bir kişide, sol ventrikülün, pulmoner dolaşımdan artan kan gelişine cevap verme kapasitesi yetersizdir. Bu, pulmoner dolaşımda kanın birikmesine yol açar. Artmış intra-parankimal pulmoner intravasküler basınç, alveollere hidrostatik basınca bağlı sıvı sızmasına da neden olabilir, böylece pulmoner ödem ve daha da kötüleşen nefes darlığına neden olabilir. Bu nedenle, sol ventrikül yetmezliği olan bir kişi için oldukça kısa bir süre düz yatarken nefes darlığı sıklıkla yaşanır. [5] Bu, akciğer parankim patolojisi (hem kısıtlayıcı hem de obstrüktif) olan birinin yatarken yaşadığı nefes darlığından farklıdır, bu ani gelişir ve diyafram / aksesuar solunum kasında akut bir değişiklikle ilgilidir.
Tanı çoğunlukla klinik özellikler ile konur.
KAYNAKÇA:
- "Orthopnoea | Definition of Orthopnoea by Lexico". Lexico Dictionaries | English. Retrieved 31 October 2019.
- ^ "orthopnea" at Dorland's Medical Dictionary
- ^ Anthony Fauci, Eugene Braunwald, Dennis Kasper, Stephen Hauser, Dan Longo, J. Jameson, Joseph Loscalzo, (2008). Harrison's Principles of Internal Medicine, 17th ed. McGraw-Hill. ISBN 9780071466332. p.1446
- ^ Torchio R, Gulotta C, Greco-Lucchina P, et al. (August 2006). "Orthopnea and tidal expiratory flow limitation in chronic heart failure". Chest. 130 (2): 472–9. doi:10.1378/chest.130.2.472. PMID 16899847. Archived from the original on 2013-04-14.
- ^ a b Mukerji, bVaskar (1990). "Dyspnea, Orthopnea, and Paroxysmal Nocturnal Dyspnea". In Walker, H. Kenneth; Hall, W. Dallas; Hurst, J. Willis (eds.). Clinical Methods: The; History, Physical, and Laboratory Examinations (3rd ed.). Butterworths. ISBN 0-407-02853-6. Retrieved 2009-03-14.
- ^ Kerns, Marcia A. "Causes for Orthopnea". Findatopdoc. H. Dix. Retrieved 27 January 2009.