Substantia Nigra

Substantia nigra (SN), orta beyinde yer alan ve ödül ve harekette önemli rol oynayan bir bazal gangliyon yapısıdır. Substantia nigra Latince "siyah madde" anlamına gelir ve dopaminerjik nöronlardaki yüksek nöromelanin seviyeleri nedeniyle substantia nigra bölümlerinin komşu alanlardan daha koyu göründüğü gerçeğini yansıtır. Parkinson hastalığı, substantia nigra pars compacta'daki dopaminerjik nöronların kaybı ile karakterizedir.
Substantia nigra, beyin bölümlerinde sürekli bir bant olarak görünse de, anatomik çalışmalar aslında çok farklı bağlantılara ve işlevlere sahip iki bölümden oluştuğunu bulmuştur: pars compacta (SNpc) ve pars reticulata (SNpr). Pars compacta esas olarak bazal ganglion devresine bir projeksiyon görevi görür ve striatuma dopamin sağlar. Pars retikulata, bazal gangliyonlardan çok sayıda diğer beyin yapısına sinyalleri iletir.

Substantia nigra, diğer dört çekirdekle birlikte bazal gangliyonun bir parçasıdır. Orta beyindeki en büyük çekirdektir, serebral pedinküllerin sırtına doğru uzanır. İnsanların, orta hattın her iki yanında birer tane olmak üzere iki asli zenci vardır.
SN iki kısma ayrılır: pars retikulata (SNpr) ve pars retikülataya medialde uzanan pars compacta (SNpc). Bazen, üçüncü bir bölge olan pars lateralis'den bahsedilir, ancak genellikle pars retikulata'nın bir parçası olarak sınıflandırılır. (SNpr) ve dahili globus pallidus (GPi), dahili kapsül ile ayrılır.

Substantia nigra, beyin fonksiyonunda, özellikle de göz hareketi, motor planlama, ödül arama, öğrenme ve bağımlılık konularında önemli bir oyuncudur. Substantia nigra'nın etkilerinin çoğu striatum aracılığıyla gerçekleşir. Nigrostriatal yol aracılığıyla striatuma nigral dopaminerjik girdi, striatumun işlevi ile yakından bağlantılıdır. [8] Striatum ve substantia nigra arasındaki ortak bağımlılık şu şekilde görülebilir: substantia nigra elektriksel olarak uyarıldığında, hiçbir hareket olmaz; ancak, Parkinson hastalığına bağlı nigral dejenerasyonun semptomları, substantia nigra'nın hareket üzerindeki etkisinin keskin bir örneğidir. Striatum aracılı işlevlere ek olarak, substantia nigra ayrıca çeşitli beyin hedeflerine yönelik GABAerjik inhibisyonun önemli bir kaynağı olarak hizmet eder.

Substantia nigra 1784 yılında Félix Vicq-d'Azyr tarafından keşfedildi ve 1791 yılında Samuel Thomas von Sömmerring bu yapıya atıfta bulundu. Substantia nigra pars reticulata ve compacta arasındaki farklılaşma ilk olarak 1910'da Sano tarafından önerilmiştir. 1963'te Oleh Hornykiewicz, gözleminden şu sonuca vardı: "Substantia nigra'daki (Parkinson hastalığı hastalarının) hücre kaybı, striatumdaki dopamin eksikliğinin nedeni olabilir". 

KAYNAK: https://en.wikipedia.org/wiki/Substantia_nigra

Bazal gangliyonların ana devrelerinin anatomik görünümü, substantia nigra siyahla gösterilmiştir. Resim, ilgili bazal ganglion yapılarını içerecek şekilde üst üste bindirilmiş 2 koronal dilimi göstermektedir. Okların noktasındaki + ve - işaretleri, sırasıyla, yolun etkili olarak uyarıcı mı yoksa engelleyici mi olduğunu gösterir. Yeşil oklar eksitatör glutamaterjik yolları, kırmızı oklar inhibe edici GABAerjik yolları, turkuaz oklar ise doğrudan yolda eksitatör ve dolaylı yolda inhibitör olan dopaminerjik yolları ifade eder.