Koroner anjiyografi

Koroner anjiyografi, koroner arter hastalığı (KAH) bulunup bulunmadığını gösteren en doğru tanı yöntemidir. Kontrast madde (bir tür tıbbi boya maddesi) verilerek koroner arterler görüntülenir ve X ışınları yardımıyla oynayan görüntüler elde edilir. Koroner anjiyografi bir tedavi yöntemi değildir. Koroner anjiyografi ile koroner arterler görüntülenir, koroner arterlerin hangi bölgesinin ne kadar daraldığı ve tedavisinin nasıl yapılabileceği tespit edilir. Doktorunuz koroner anjiyografi sonrasında koroner arterlerdeki darlıkları açmak için balon anjiyoplasti/stent uygulayabilir, koroner arter bypass ameliyatı önerebilir ya da herhangi bir işlem yapmadan sadece ilaç tedavisi uygulanmasına karar verebilir. (1)

Koroner Anjiyografi Öncesi Hazırlık Nasıl Olmalıdır? 

İşlemin uygulanacağı gün sabah kahvaltı etmeden veya koroner anjiyografi işlemi geç bir saatte yapılacaksa hafif bir kahvaltı yaptıktan sonra gelinmelidir. İlaçlar az miktarda su ile alınabilir. Diyabet hastasıysanız ve sabah kan şekerini düşürücü ilaçlar alıyorsanız, ilacınızı almadan aç olarak gelmeli, gelince de durumunuzu doktorunuza bildirmelisiniz. Anjiyo için hangi alanın kullanılacağına bağlı olarak bölgesel temizlik yapmanız, kasık tıraşı olmanız daha iyi bir sterilizasyon sağlanabilmesi için gereklidir. Bu alan, işlem sırasında tamamen steril bir örtü ile kapatılacaktır. (1)

Koroner Anjiyografi Nasıl Yapılır?

Koroner anjiyografi, kalp damarlarını görüntüleyebilmek için kasık damarından (femoral arter) veya el bileğinden (radial arter) girilerek yapılabilir. Eğer bu damarlarla ilgili bir anomali mevcutsa nadir olarak başka damarlardan da girilerek anjiyo yapılabilir. Giriş yerine lokal anestezi yapılır ve damar içine kılıf yerleştirilir, bu işlem hafif ağrılı olabilir. Takip eden işlemler ağrısızdır. Damar kılıfından girilen kateter (ince borucuk 1.5-2 mm) ile kalbi besleyen damarlara ulaşılır. Kateter yoluyla koroner damarlara opak madde (boya) verilerek koroner damarların filmi çekilir. İşlem sonrası damar kılıfı çıkarılır ve kanamayı durdurmak için 10-20 dakika kadar baskı uygulanır. (2)

Kasıktan Anjiyografi

Kasık damarından (femoral arter) anjiyo, işlem sonrası en az 4-6 saat yatakta kalma ve damar sorunlarının kola göre daha fazla olabilmesi nedeniyle, hasta için daha zahmetlidir. Ancak bazı kompleks balon-stent işlemlerinin yapılabilmesi için kasık damarının daha büyük olması bir avantajdır. (2)

Koldan Anjiyografi

El bilek damarından (radial arter) girilerek yapılır. Koldan anjiyo hasta konforu bakımından kasıktan anjiyodan daha üstündür. Koldan anjiyo sonrası hasta hemen ayağa kalkabilir. Bilek damarında (radial arter) anjiyoya bağlı sorun çıkma ihtimali çok daha düşüktür. (2)

Anjiyografinin Riski var mı?

Anjiyonun en önemli riskleri dört binde  iki civarında olan ölüm riski ve binde bir kadar olan felç geçirme riskidir. Binde beş kadar işlemde kasık yada kolda kanama veya başka damar problemleri olabilir. Anjiyonun riskleri büyük ölçüde , ileri derecede kalp ve damar hastalığı olan insanlarda ortaya çıkar. (2)

Koroner Anjiyo Ne Zaman Yapılır?

Hastanın, kalp damar hastalığını kuvvetle düşündüren şikayetlerinin varlığında ilave tetkik yapılmaksızın koroner anjiyo yapılabilir.
Efor testi, ekokardiyografi ve kalp sintigrafisi tetkikinde, kalp damar hastalığı düşündüren bulgular varlığında koroner anjiyo yapılabilir.
Kalp krizi geçiren hastalarda koroner anjiyo yapılabilir.
Koroner damarlar dışında başka bir açık kalp ameliyatı veya büyük damar ameliyatı yapılacak olan hastalarda koroner anjiyo yapılabilir.
Kalp damar hastalığı olabileceğini düşündüren ritm bozukluğu veya kalp yetmezliği olan hastalarda koroner anjiyo yapılabilir. (2)

Kaynaklar:

(1) Türk Kardiyoloji Derneği - KALPTEN DESTEK https://tkd.org.tr/kardiyobil/html/file/KalptenDestek_Kitap.pdf 

(2) İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Kardiyoloji Enstitüsü - Koroner Anjiyografi Nedir? - Dr. Mehmet Tugay YUMUK https://kardiyoloji.istanbulc.edu.tr/tr/haber/koroner-anjiyografi-nedir-350074004C0075007000670071006C006500760045003100