Romatoid nodül

Romatoid artritin en sık rastlanan eklem-dışı bulgusudur

• Özellikle RF(+) hastalarda görülürler
• Romatoid nodüller güçlü artrit, seropozitiflik, eklem erozyonları ve romatoid vaskülitin klinik belirleyicileridir 

Histoloji: Fibrin lifleri ile ritmik dizilen (palisad yapan) epiteloid histiositler içeren, ortasında nekrobiyotik alanlar bulunan yapı

Yerleşim

• Deri (subkutan nodüller): Subkutan romatoid nodüller sert, hassas olmayan ve deri altı dokusu içinde hareketlidir; bazıları periost, fasya ve tendonlar gibi yapılara yapışabilirler
  • Çoğunlukla sık travma bölgelerindeki ekstansör yüzeylerde 
  • Proksimal ulna, olekranon bölgesi
  • Elin ekstansör tendonları (metakarpophalangeal veya proksimal interfalangeal eklemler)
  • Oksipital bölge ve kulakarkası (yatalak hastada)
  • Aşil tendonu
  • Pelvis (iskium tüberleri)
• Ses telleri
• Pulmoner nodüller:
  • Subplevral bölgelerde 
  • İnterlobüler septa 
• Kardiyak nodüller
  • Perikard
  • Myokard
  • Kalp kapakları
• Ender lokalizasyonlar
  • Santral sinir sistemi
  • Oral Kavite
  • Tiroid
  • Lenf düğümleri 
  • Karaciğer 
  • Böbrekler 

Patofizyolojisi

• Romatoid nodülde temel yapı makrofajlardan (epiteloid histiositler) oluşur
• Makrofajlar, özellikle stromadaki perivasküler hücreler çevresinde ve palisad alanlarında TNF ve IL-1 üretirler
• Sitokinler, proteinazlar ve diğer bağışıklık faktörleri:
• Nodüllerdeki fibroblastlardan metalloproteaze üretilir 
• Çok sayıda sitokin etkinlği vardır: Tümör nekroz faktörü, interferon gamma, IL-1, IL-10, IL-12, IL-15, IL-18, adezyon molekülleri
• Damarlar çevresinde özgün antikor (romatoid faktör) ve kompleman varlığı
• Romatoid nodül ve sinovyal membrandaki benzer proinflamatuvar sitokinler ve hücre adezyon molekülleri, kronik inflamasyona ve doku yıkımına neden olur 

Etyoloji

• Sigara: Özellikle romatoid faktör (RF) pozitif hastalık için bağımsız bir risk faktörü
• Metotreksat: Romatoid nodüllerin boyutunda ve sayısında artış
• Genetik faktör: IL-4 reseptörü (IL-4R) tek nükleotid polimorfizmleri romatoid nodüllerle ilişkilidir 

Klinik özellikler

• Subkutan nodüller büyüdükçe yumuşarlar; üzerini örten epidermis ülserleşebilir, nodül infekte olabilir
• Pulmoner nodüller genellikle asemptomatiktir; plevral efüzyon, pnömotoraks, piyopnömotoraks, bronkoplevral fistül, hemoptizi görülebilir
• Mitral ve aort kapaklarındaki nodüllerde yetmezlik saptanır; sistemik embolizm gelişebilir