Nötrofil polimorflar: Sitoplazma granülleri

Nötrofil polimorflar, membranlarında ve sitoplazmalarında saptanan 2000’i aşkın kimyasal maddeyi üretirler. Kısa ömürlü ancak çok etkili hücreler olan nötrofillerin gücü ve çevre dokulara zararları ürettikleri kimyasalların içerdikleri çeşitli enzimlerden kaynaklanır. Bir nötrofil polimorfta bakterileri ve dokuları/doku artıklarını eritme gücü olan enzimleri içeren 3 tür granül vardır:

1. Primer (azurofil) granüller: Bakterileri parçalayan lizozimler ile defensinleri, protein artıklarını ortadan kaldıran nötral proteaze enzimleri (elastaze, nonspesifik kollagenazeler, proteinaze 3) ve asid hidrolazları içerir.  Asid hidrolazlar ve serin proteazeler büyükçe partikülleri, lizozim ve fosfolipaze enzimleri ise bakteri çeperlerini parçalamakta etkilidir. Ayrıca bu tür granüllerin içeriğinde serbest oksijen radikallerinin oluşumunda kaynak olan myeloperoksidaze (MPO) enzimi de saptanır.
2. Sekonder (özgün) granüller: Lizozim, fosfolipaze, alkalin fosfataze, katyonik proteinler, laktoferrin ve tip IV kollageni parçalayabilen kollagenaze (matrix metalloproteinase) enzimlerini içerir.
3. Tersiyer (C) granüller: Kemotaksis sürecinde, nötrofil polimorfun bazal membranları aşmasında ve doku aralıklarındaki hareketinde yardımcı olan enzimlerdir. Katepsin, jelatinaze ve urokinaze-tipi plazminojen aktivatörü (u-PA) olarak bilinen bu enzimler, kemotaksi olgusunun her adımında salınarak kullanılır.

Nötrofil polimorflardaki granüllerin içerdiği kimyasallar (Skubitz, 1999)